Het feest van Allerheiligen en Allerzielen.
Het is begin november en het is herfst! Sinds 5 dagen is de zomer definitief voorbij. De zonovergoten oktoberdagen hebben plaats gemaakt voor regenbuien, mist en wind. Goed voor de natuur, want de vegetatie snakt naar water. En eigenlijk is het binnenshuis ook weer goed toeven. Na een hele zomer vrijwel alleen maar buiten te hebben geleefd is het gezellig naast de brandende houtkachel, de kaarsjes aangestoken en een zacht muziekje op de achtergrond. Het is voor het eerst dat wij in deze periode in Italië zijn. In voorgaande jaren kwamen wij een paar weken in oktober en rond Kerstmis, maar november kennen we eigenlijk niet. De kerkhofkoorts die zich gedurende de laatste dagen van oktober openbaart, hebben wij nooit eerder meegemaakt. Enkele dagen voor 1 november beginnen de bewoners in onze vallei graven van dierbaren te poetsen en van verse bloemen te voorzien. Het is er dan een drukte van jewelste. Evenals in augustus, de vakantiemaand, is ieder huis in ons gehucht bewoond. Trefpunt is ditmaal niet de piazza maar il cimitero, het kerkhof. De graven worden geveegd, gewassen, en geboend. Bloempotten worden van nieuw groen voorzien en lichtjes, die in de loop van het jaar zijn gedoofd, worden vervangen door nieuwe. Chrysanten in alle soorten en maten zijn nu te koop in vrijwel iedere winkel. Onlangs merkte iemand op dat in Italië meer bloemen aan de doden worden geschonken dan aan de levenden. Daar lijkt het inderdaad op!
1 november is het il giorno dei morti, dodendag. Het wordt in ons dorp gevierd met een Fiera. Er staan marktkraampjes op de piazza en in de straten en, zoals gewoonlijk, ligt de nadruk op lekker eten en drinken. Piada dei morti, dodenkoek is een lekkere zoete koek met rozijnen en walnoten. Je krijgt hem alleen in deze tijd van het jaar. 2 november is het il giorno dei santi, heiligendag. Op het kerkhof ziet het letterlijk zwart van de mensen. Mijnheer Pastoor leest er een H.Mis, er wordt gebeden voor de doden en vervolgens is er een gezellig samenzijn tussen de graven die vol staan met verse bloemen en lichtjes.
We komen al meer dan twintig jaar hier in onze vallei en we wonen er nu definitief, maar we zijn hier nog lang niet uitgekeken! Italië, Romagna, je blijft ons verbazen.
